ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΝΟΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛOΤΙΚΩΝ ΑΓΑΘΩΝ

Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζεις ακολούθως:

Συνοπτικός Τίτλος
1. Ο νόμος αυτός θα αναφέρεται ως ο περί Σακουλών Μεταφοράς και Συσκευασίας Καταναλωτικών Αγαθών Νόμος του 2005 .

Ερμηνεία
2. Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου:

«Βιοδιασπώμενο πλαστικό» σημαίνει το χημικό μείγμα το οποίο παράγει πλαστική ύλη η οποία υπόκειται σε αναερόβια και αερόβια αποσύνθεση.

«Εμπόρευμα» σημαίνει ενσώματο και αυθύπαρκτο πράγμα δεκτικό εξουσιάσεως

«Κανονισμός» σημαίνει κανονισμό που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου του παρόντος νόμου.

«Καταστηματάρχης» σημαίνει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή οργανισμό δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που έχει την ευθύνη ή στο οποίο ανήκει κατάστημα ή σειρά καταστημάτων και περιλαμβάνει τον ιδιοκτήτη ή τον κύριο μέτοχο, διευθύνοντα σύμβουλο, γενικό διευθυντή ή οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο ή πρόσωπα που έχουν τον έλεγχο ή τη διαχείριση του καταστήματος και την εξουσία να λαμβάνουν αποφάσεις που αφορούν τα της λειτουργίας του καταστήματος.

«Πλαστική σακούλα» σημαίνει τη σακούλα παράγεται από πολυμερή, όπως είναι το πολυπροπυλένιο και το πολυαιθυλένιο και άλλα πολυμερή ή καθώς και από πρόσθετα στοιχεία, που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά καταναλωτικών αγαθών εκτός του χώρου πώλησης ή διάθεσης.

«Πολυκατάστημα» σημαίνει κατάστημα του οποίου το συνολικό εσωτερικό εμβαδόν δαπέδου, μη περιλαμβανομένου οποιουδήποτε εμβαδού που δε χρησιμοποιείται για λιανική πώληση προϊόντων ή για λιανική πώληση προϊόντων ή για επίδειξη προϊόντων που προορίζονται για λιανική πώληση υπερβαίνει τα 280 τετραγωνικά μέτρα.

«Σκυβαλοσακούλα» σημαίνει τη σακούλα που χρησιμοποιείται για την αποκομιδή των οικιακών αποβλήτων και τη μεταφορά τους στον τόπο διαχείρισης τους.

Δυνατότητα επιλογής
3. Κάθε πολυκατάστημα υποχρεούται να παρέχει στους πελάτες του τη δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε σακούλες μεταφοράς ή συσκευασίας, κατασκευασμένες από χαρτί ή ύφασμα ή πλαστικό ή βιοδιασπώμενο πλαστικό σε διαστάσεις που καθορίζονται με κανονισμό.
4. Απαγορεύεται η δωρεάν διάθεση από πολυκατάστημα πλαστικών σακουλών. Κάθε μεγάλο κατάστημα οφείλει να έχει σε περίοπτη θέση αναρτημένη ανακοίνωση που να πληροφορεί για τις τιμές χρέωσης της πλαστικής σακούλας.

Δικαίωμα επιλογής αγοραστή
5. Κάθε πολυκατάστημα που πωλεί σκυβαλοσακούλες πρέπει να παρέχει στον αγοραστή τη δυνατότητα επιλογής μεταξύ πλαστικής σακούλας ή σακούλας η οποία είναι κατασκευασμένη από βιοδιασπώμενο πλαστικό.

Αδικήματα και ποινές
6. Οποιοδήποτε πρόσωπο παραλείπει να συμμορφωθεί με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου είναι ένοχο αδικήματος και υπόκειται σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις πεντακόσιες λίρες.

Έναρξη ισχύος του παρόντος Νόμου.
7. Ο παρών Νόμος τίθεται σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2007

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η αντιμετώπιση της αλόγιστης χρήσης πλαστικών τσαντών
Γιώργος Περδίκης
Βουλευτής
Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντισών

__________________________________________________________

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ

Αρ. Φακ. 23.02.085.2005

Σημείωμα συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος
ημερ. 27 Μαρτίου, 2008

Θέμα: "Ο περί Σακούλων Μεταφοράς και Συσκευασίας Καταναλωτικών Αγαθών Νόμος του 2005", [Πρόταση νόμου του κ. Γιώργου Περδίκη, βουλευτή Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών].

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος μελέτησε την πιο πάνω πρόταση νόμου, η οποία κατατέθηκε από τον κ. Γιώργο Περδίκη, σε συνεδρία της, που πραγματοποιήθηκε στις 27 Μαρτίου, 2008. Στη συνεδρία αυτή, κλήθηκαν και παραβρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, της Υπηρεσίας Ενέργειας του Υπουργείου Εμπορείου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, του Υπουργείου Εσωτερικών, ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, εκπρόσωποι της Ένωσης Δήμων Κύπρου, της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου, του ΚΕΒΕ, της ΟΕΒ, του Παγκύπριου Συνδέσου Υπεραγορών (ΠΑ.Σ.ΥΠΕ.), της GREEN DOT, του Ιδρύματος Προστασίας του Περιβάλλοντος(Terra Cypria) και της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών και Οικολογικών Οργανώσεων Κύπρου. Το Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα, ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών και η Παγκύπρια Ένωση Καταναλωτών παρ’ όλο που κλήθηκαν, δεν εκπροσωπήθηκαν στη συνεδρίαση.

Σκοπός της προτεινόμενης πρότασης νόμου είναι η αντιμετώπιση της αλόγιστης χρήσης πλαστικών σακουλών.

Σύμφωνα με την πρόταση αυτή νόμου, ρυθμίζεται μεταξύ άλλων, η υποχρέωση των πολυκαταστημάτων να παρέχουν τη δυνατότητα επιλογής και άλλων εναλλακτικών μορφών μεταφοράς αγαθών πέραν της πλαστικής σακούλας, της οποίας η δωρεάν διάθεση θα απαγορεύεται. Η τιμή πώλησης της πλαστικής σακούλας θα αναρτάται σε περίοπτη θέση ώστε ο καταναλωτής να γνωρίζει και να πληρώνει απευθείας το κόστος της.

Ειδικότερα, με βάση όσα ανάφερε ενώπιων της επιτροπής ο εισηγητής της πρότασης νόμου, κ. Γιώργος Περδίκης και με όσα περιλαμβάνονται στο σημείωμα που κατέθεσε στην επιτροπή, μεταξύ άλλων, επισημαίνοντας τα ακόλουθα:

1. Η υπερκατανάλωση των πλαστικών σακουλών, που κατασκευάζονται συνήθως από πολυαιθυλένιο, προκαλούν περιβαλλοντική ζημιά επειδή, η διάσπαση του εν λόγω υλικού είναι δύσκολη και το κάψιμο τους συνεπάγεται παραγωγή ρύπων στην ατμόσφαιρα με δυσμενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο.
2. Η αποσύνθεση μιας πλαστικής σακούλας κυμαίνεται από 300 έως 1000 χρόνια ενώ κάθε ενήλικας χρησιμοποιεί κατά μέσο όρο, μια σακούλα καθημερινώς.
3. Μόνο το 1% των πλαστικών σακουλών που χρησιμοποιούνται, ανακυκλώνονται.
4. Παγκοσμίως, υπολογίζεται ότι η απόρριψη πλαστικών σακουλών, προκαλεί ρύπανση των θαλασσών και συνεπώς, απειλή για τους θαλάσσιους οργανισμούς.
5. Το κόστος που προκύπτει από τη διάθεση πλαστικών σακουλών μεταφέρεται ουσιαστικά σε άλλα προϊόντα που βαραίνουν τους καταναλωτές.
6. Η επιβολή οικονομικών μέτρων θα συμβάλει στη δημιουργία περιβαλλοντικής συνείδησης.

Στα πλαίσια της συζήτησης της προτεινόμενης πρότασης νόμου, τέθηκε οι ακόλουθες θέσεις/απόψεις από τους εμπλεκόμενους:

1. Υπηρεσία Περιβάλλοντος: Η εκπρόσωπος της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, τάχθηκε υπέρ της προτεινόμενης πρότασης νόμου ενώ σημείωσε ότι έχει διεξαχθεί μελέτη για τη χρήση των πλαστικών σακουλών με τη χρήση ερωτηματολογίων που απευθύνονται στους καταναλωτές, στους παραγωγούς, στους καταστηματάρχες/υπεραγορές και στους μη κυβερνητικούς οργανισμούς. Ειδικότερα, προτάθηκαν τέσσερις εναλλακτικές λύσεις στο όλο πρόβλημα: (α) η πλήρης κατάργηση τους, (β) η επιβολή σχετικής φορολογίας, (γ) αντικατάστασή τους με βιοδιασπούμενα υλικά, (δ) αντικατάστασή τους με επαναχρησιμοποιούμενα σακούλια. Η ίδια εκπρόσωπος επεσήμανε επίσης πως δεν υπάρχουν στοιχεία για την ποιότητα του βιοδιασπούμενου πλαστικού και τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρξει διαφωτιστική εκστρατεία του κοινού σε περίπτωση σταδιακής αντικατάστασης των σακουλών με άλλες μορφές μεταφοράς αγαθών.
2. Υπουργείο Εμπορείου Βιομηχανίας και Τουρισμού: Οι εκπρόσωποι του εν λόγω υπουργείου, τόνισαν ότι δεν τάσσονται εναντίον της προτεινόμενης πρότασης νόμου αλλά ζήτησαν διευκρινίσεις αναφορικά με τις κατηγορίες των εναλλακτικών μορφών μεταφοράς αγαθών. Οι ίδιοι εκπρόσωποι επεσήμαναν την ανάγκη μελέτης της πρακτικής που εφαρμόζεται για το θέμα αυτό σε άλλες χώρες.
3. Υπουργείο Εσωτερικών: Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικών, τάχθηκε υπέρ της προτεινόμενης πρότασης νόμου, ενώ τόνισε ότι επιβάλλεται η ενημέρωση του κοινού για την ενδεχόμενη επιβολή χρέωσης της χρήσης πλαστικών σακουλών.
4. Επίτροπος Περιβάλλοντος: Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος αφού συμφώνησε με την πρόταση νόμου ανέφερε ότι, το θέμα της χρήσης πλαστικών σακουλών έχει μελετηθεί ενώ καταβάλλεται προσπάθεια για μείωση της χρήσης τους και ανακύκλωσης των χρησιμοποιημένων πλαστικών σακουλών.
5. Ένωση Δήμων Κύπρου: Η εκπρόσωπος της Ένωσης Δήμων, τάχθηκε υπέρ της προτεινόμενης πρότασης νόμου ενώ εξέφρασε επιφυλάξεις ως προς τον περιορισμό, συμφώνα με την πρόταση νόμου, του δικαιώματος επιλογής μόνο σε πολυκαταστήματα και διαφώνησε με τη ρητή περίληψη του εμβαδού του καταστήματος, διάκριση η οποία ενδεχομένως κρίνεται ως αντισυνταγματικής.
6. Οι εκπρόσωποι της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου, της Ομοσπονδίας Περιβάλλοντος και Οικολογικών Οργανώσεων Κύπρου, της GREEN DOT και της Terra Cypria, συμφώνησαν με τη φιλοσοφία της προτεινόμενης πρότασης νόμου και έθεσαν ενώπιον της επιτροπής τιε εισηγήσεις τους για περαιτέρω βελτίωση των προνοιών της. Ειδικότερα, τα κυριότερα σημεία μεταξύ άλλων, αφορούν τα ακόλουθα:
• Επαναχρησιμοποίηση των πλαστικών σακουλών μέσω ανακύκλωσης.
• Διεξαγωγή μελέτης των προτεινόμενων υλικών κατασκευής των εναλλακτικών μορφών μεταφοράς αγαθών.
7. Ο Σύνδεσμος Βιομηχάνων Πλαστικών Κύπρου, το ΚΕΒΕ, η ΟΕΒ και ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Υπεραγορών, επεσήμαναν την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη και σφαιρική προσέγγιση στο θέμα της διαχείρισης των συσκευασιών αυτών με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, δηλώνοντας ότι τάσσονται υπέρ της ευαισθητοποίησης του καταναλωτή σε θέματα περιβάλλοντος και ιδιαίτερα της μείωσης της αλόγιστης χρήσης προϊόντων τα οποία το επιβαρύνουν. Οι ίδιοι όμως, εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις για τις πρόνοιες της εν λόγω πρότασης νόμου και επεσήμαναν ότι το όλο θέμα χρήζει περισσότερης μελέτης. Επιπρόσθετα, οι πιο πάνω εκπρόσωποι, κατέθεσαν γραπτά σημειώματα στα οποία περιλαμβάνονται παράλληλα και ορισμένες διαφωνίες τους που αφορούν της πρόνοιες αυτής. Τα κυριότερα σημαία τα οποία ηγέρθησαν από πλευράς των πιο πάνω, παρατίθενται συνοπτικά ως ακολούθως:

• Η προτεινόμενη πρόταση νόμου συγκρούεται με τις διατάξεις του περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμου του 2002, Ν,32(1)/2002, με τον οποίο ρυθμίζεται το θέμα των πλαστικών σακουλών.
• Η προτεινόμενη πρόταση νόμου, τοποθετεί το πλαστικό σε δυσμενή θέση έναντι άλλων προϊόντων λόγω κοστολόγησής του.
• Η πλαστική σακούλα σε αντίθεση με άλλα υλικά συσκευασίας, δεν αποτελεί σοβαρή μορφή ρύπανσης λόγω του ότι αυτά δεν είναι τοξικά και η σύνθεσή τους δεν προκαλεί ανεπιθύμητες εκπομπές στην ατμόσφαιρα.
• Το απορριπτόμενο βάρος υπολείμματος από την πλαστική σακούλα είναι λιγότερο από τις χάρτινες ή υφασμάτινες σακούλες, ενώ οι τελευτές είναι κατασκευασμένες από υλικά που δεν ανακυκλώνονται.
• Οι εναλλακτικές μορφές μεταφοράς αγαθών μπορεί να μεταφέρουν μόλυνση στα τρόφιμα.
• Δεν πρέπει να γίνεται διαχωρισμός στο μέγεθος των καταστημάτων ούτε να γίνεται καθορισμός των διατάσεων των σακουλών.

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, αφού άκουσε όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της, έκρινε σκόπιμο όπως η συζήτηση της πρότασης νόμου, συνεχιστεί εντός δεκαπέντε ημερών στην παρουσία την Νομικής Υπηρεσίας, η οποία θα θέσει τις απόψεις της στα νομικά ζητήματα που έχουν εγερθεί. Επιπρόσθετα, η επιτροπή ζήτησε από την Υπηρεσία Περιβάλλοντος όπως της αποστείλει την σχετική μελέτη που έχει εκπονηθεί για το θέμα και ζήτησε επίσης και από τα άλλα εμπλεκόμενα μέρη, όπως αποστείλουν γραπτώς τις απαντήσεις τους στα διάφορα ερωτήματα που ηγέρθησαν κατά τη συζήτηση.

7 Απριλίου, 2008

Αρ, Φακ.: 23,02,085,2005

ΕΝ/ΙΧ/

----------------

Αυτή είναι η πρόταση νόμου για τις πλαστικές σακούλες του κ. Γιώργου Περδίκη και ένα σημείωμα της Υπηρεσίας Κοινοβουλευτικών Επιτροπών για το θέμα.